Hangmatspinnen

Familie Linyphiidae

Terug naar start <------


Linyphia triangularis

Dit is de grootste familie met wereldwijd 4289 beschreven soorten (Juni 2004) in 540 genera. In onze regio komen er meer dan 300 voor. De meeste zijn erg klein en niet te determineren in het veld. Ze worden dwergspin of hangmatspin genoemd. Ongeveer de helft van de spinnen in Europa behoort tot deze familie.
Ze hebben een lengte van 4 - 10 mm en de meeste zijn donker gekleurd.

De meeste spinnen in deze familie weven een web wat lijkt op een hangmat. De spin hangt onder de mat. Boven de mat spint de spin verticale draden waartegen vliegende insecten botsen die dan op de mat vallen zodat de spin ze kan pakken. De spin bijt door het web in haar prooi om deze te doden.

Vertegenwoordigers van deze familie zijn op nagenoeg alle plekken op de wereld te vinden. Van de Himalaya tot de stranden aan de kust, van Antarctica tot in de tropische regenwouden.
Ze bereiken deze plaatsen omdat ze kunnen vliegen met een draad . Dit wordt in het Engels "ballooning" genoemd. In het Nederlands zou vertaald kunnen worden met ballonvaren.
Als de spin in een briesje zit dat steekt ze haar achterlichaam in een hoek van 45 graden omhoog en laat een zijdedraad vieren. De draad wordt langer en langer totdat de trekkracht van de draad groter is dan het gewicht van het spinnetje. De spinnen worden wargenomen tot een hoogte van 10000 meter door lijnvliegtuigen en ze kunnen enorme afstanden afleggen.
Ze zijn vaak de eersten die een verwoest gebied, zoals na de eruptie van Krakatau in augustus 1883, weer gaan bewonen. In mei 1884 rapporteerden onderzoekers "kleine spinnen die webben aan het weven waren'.

Frontinellina frutetorum

Frontinellina frutetorum in haar web.


Genus Drapetisca

Deze enige Europese soort maakt verticale webjes op de schors van bomen van 40 * 60 mm.
Drapetisca socialis is variabel in kleur maar is vaak een beetje paars. In geïndustrialiseerde gebieden kan het achterlijf donkerder zijn tot zwart toe. Ze leeft vaak op de stammen van beuken.


Op alle foto's Drapetisca socialis

 



Genus Floronia

 

Er komt maar één soort van dit genus in Noord-Europa voor. De spin weeft een horizontaal web tussen lage vegetatie. Karakteristiek voor de vrouwtjes is dat het abdomen hoger is dan lang. De mannetjes lijken op de vrouwtjes maar hebben een minder hoog abdomen. De spin zijn lengte is 4 tot 5 mm.

Floronia bucculenta

Floronia bucculenta foto door Pascal van Acker  

Genus Frontinellina


Frontinellina frutetorum

Dit is de enige soort in dit genus in Europa. Deze spin is 3,5 - 6 mm lang.
Deze spin heeft een opvallend achterlijf, wat van opzij gezien hoger is aan het einde

De spin maakt een schotelvormig web met een los vlak web 1 tot 2 cm daaronder.
Frontinellina frutetorum Frontinellina frutetorum


Frontinellina frutetorum man

Frontinellina frutetorum man

Genus Hypselistes


Hypselistes jacksoni

Een klein spinnetje (3-4 mm) dat in het voorjaar al actief is.

male
female

Genus Lepthyphantes

Met meer dan vijftig species in onze regio is dit een genus met veel soorten. Sommigen zijn vrij algemeen. Bij velen loopt het abdomen spits naar naar achteren, De spinnen zijn alle erg klein met een lengte die varieert tussen de 1.5 en 5 mm. Lepthyphantes tenuis
  Lepthyphantes tenuis foto door Bart Vancoppenolle

De genera Linyphia, Microlinyphia, Neriene and Frontinellina maken een web met een horizontale mat. De mat hangt aan draden die kris-kras vertikaal zijn getrokken. De spin hangt ondersteboven onder de horizontale mat en wacht daar tot een vliegend insect tegen de draden aanvliegt, uit balans raakt en op de mat valt. De spin bijt door het web heen en overmeestert de prooi.

Genus Linyphia

Er komen vier soorten voor in ons gebied . Linyphia triangularis komt vrij algemeen voor in de zomer en de herfst in planten met stijf gebladerte.

Linyphia hortensis
Linyphia hortensis? Linyphia hortensis

Linyphia triangularis
Linyphia triangularis Linyphia triangularis

Linyphia triangularis

Pityohyphantes phrygianus
Pityohyphantes phrygianus


Genus Microlinyphia

Er komen twee species voor in ons gebied. De mannetjes hebben een zwart cilindrisch abdomen met vooraan soms twee witte vlekken.

Microlinyphia pusilla? Microlinyphia pusilla
 
Microlinyphia pusilla?  

Genus Neriene

Zeven soorten zijn bekend in Europa en ze zijn 2 tot 7 mm lang.
Neriene radiata kan herkend worden aan haar gewelfde web.

Neriene montana female
Neriene montana man Neriene montana vrouw

Neriene peltata vrow Neriene peltata man
Neriene montana Neriene montana
Neriene radiata
Neriena peltata Neriene radiata

Ed Nieuwenhuys, 23 maart 2023
9 Oktober 2018, 28 juni 2011, 24 maart 2009, 20 sept 2006, 20 augustus 2006, 4 augustus 1999, 27 november 2004