Seks en voortplanting |
|
Seks en voortplanting
Een spin moet zich voortplanten en er zijn dan ook mannetjes- en
vrouwtjesspinnen.
Mannetjes zijn in het algemeen kleiner dan vrouwtjes en vaak wat bonter
gekleurd.
Philodromus dispar man, let op de palpen |
Argiope keyserlingi met cocon |
Mannetjes zijn te herkennen aan een soms op een vijfde paar lijkende poten
bij de kop. Dit zijn de palpen. Dit zijn tasters van de spin. De
voortplantingsorganen van zowel de mannelijke als vrouwelijk spin bevinden zich
voor de spintepels.
Op het moment dat een mannetje een paringsdrang krijgt gaat hij op stap. Voor
de bekende huisspin is dit in de herfst. Op dat moment zien we deze spin door
het huis heen rennen op zoek naar een partner. Omdat spinnen levende prooi
vangen moet het mannetje oppassen dat hij niet als prooi wordt aangezien. Met,
per soort variërende toenaderingsprocedures, geeft het mannetje te kennen dat
het wil paren. Bij sommige soorten wordt een geschenk in de vorm van een prooi
meegebracht, andere soorten voeren een dans op, andere tokkelen met hun poten op
het web en naderen zeer voorzichtig. Als het vrouwtje de juiste signalen
terugstuurt kan het mannetje haar benaderen. Voor het moment suprême heeft het
mannetje sperma op een webje gebracht en daarna opgezogen in zijn bulbus. Het
sperma is daar niet erg lang houdbaar. Hij moet het dus niet te vroeg doen maar
kan ook niet wachten tot hij 'mag'. Het mannetje gebruikt de bulbus aan het
einde van de palpen om het sperma bij het vrouwtje in te brengen.
Nigma puella's bedrijven de liefde |
Lycosa furcillata met jongen op haar rug |
Na de paring is het voor veel mannetjes spannend. Het wijfje probeert soms de man te pakken om hem te verorberen. Vaak lukt het hem te ontkomen, andere soorten houden het wel voor gezien en laten zich zonder veel gemok opeten. Andere soorten blijven bij elkaar tot de jongen groot zijn. De diversiteit hierin is groot maar in het algemeen worden de mannetjes bijna nooit na de daad opgegeten. Voor veel mannetjes is wel het einde van het aardse bestaan aangebroken. Vrouwtjes kunnen bij sommige soorten nog lange tijd doorleven en opnieuw voortplanten. Sommige vrouwtjes worden door de jongen verorberd. Andere, zoals de wolfspin, draagt de jongen enige tijd bij zich op de rug. Wielwebspinnen maken een cocon die ze in het web hangen om ze zo te kunnen beschermen. De moederspin blijft in de buurt als de spinnetjes zijn uitgekomen. Daarna sterft zij doorgaans.
Theriid met jongen |
Ed Nieuwenhuys, 24 maart 2023
11 mei 2013, 30 augustus 2008, jan 2004, maart 1999